Jezus maakt meer

Ik ben vaak in eerste instantie wat dat betreft best wel een zwartkijker. Het glas is vaak halfleeg. Ik zie eerst de beren en tijgers, eerst de drempels en de hobbels. Ik zie de onbereikbaarheid van het probleem. Als ik er een positieve draag aan geef: Ik heb het nodig om eerst de grootte van het probleem te bevatten, voordat ik aan de oplossing begin. Het kost me even voordat ik bedenk: ‘Wat zou God hiermee duidelijk willen maken?’ of: ‘Laat ik maar beginnen met vertrouwen dat God hier Zijn weg mee gaat…’

DIA 3 | ZWART

Ik vind dat zo verwonderlijk aan de leerlingen van de Here Jezus: niks menselijks is hen vreemd. Het heeft iets moois en ook iets triests. Aan de ene kant mooi: het zijn mensen zoals u en jij en ik. Ze zijn niet uitgekozen vanwege hun slimheid of hun kracht. Het zijn gewone mensen. Dat is het mooie. Maar het trieste is: ze kennen de Here Jezus. Ze hebben zijn wonderen met eigen ogen gezien. Ze leven dag aan dag met Hem. Maar dan nog gaan ze de mist in, als Jezus ze voor het blok zet…

Want dat doet Jezus bij Filippus. Hij stelt hem op de proef. Dat is geen verleiding tot zonde, maar een test van zijn geloof: ‘Hoe goed ken je mij, Filippus?’ Blijkbaar niet zo goed, want Filippus ziet vooral de financiële beer op de weg: zelfs 200 denarie is niet genoeg voor brood. 200 daglonen van toen, pak hem beet 2/3 jaarsalaris, nu zo’n €20.000,- dus.

DIA 4

Andreas komt bij Jezus met de resultaten van een telling onder de mensen. Waarschijnlijk had Jezus zelf de opdracht gegeven om te kijken hoeveel eten er was. 5 broden en 2 vissen. Was dat écht alles wat er bij die groep van 5000 mensen was? Het is zelfs een schamele avondmaaltijd als Jezus het met zijn leerlingen en de jongen die het bracht zou eten. Het zou trouwens goed kunnen dat Andreas wel met die gedachte bij Jezus komt. ‘Voor zoveel mensen als deze 5000 hebben we er niets aan, maar dan hebben wijzelf wel iets gegeten…’

Jezus deelt uit en maakt meer brood. Dat wonder wordt nog groter, wanneer je beseft dat er 5000 mannen bijeen waren, vrouwen en kinderen niet meegeteld. Zo werd er toen geteld: alleen de gezinshoofden. De schattingen van het totale aantal lopen daarom wat uiteen, maar er zullen tussen de 10.000 tot zelfs 20.000 mensen bij elkaar zijn geweest!

DIA 5 | ZWART

Maar Jezus deelt uit en maakt meer. Je ziet daarin Gods scheppingskracht door Jezus heen. Die kun je in alle wonderen opmerken, trouwens. Ook in Kana, ook bij Zijn lopen over het water – het volgende wonder. Jezus noemt God zijn eigen Vader en stelt zich zo aan God gelijk (vgl. Jh. 5,18). En met recht: Hij is God, zo blijkt ook uit zijn wonderen.

Door deze preek wordt je bemoedigd om je gaven en talenten voor God in te zetten. Want Jezus maakt meer van wat wij brengen.

DIA 6 | TITELDIA

JEZUS MAAKT MEER

Onze Here Jezus maakt meer van wat wij bij Hem brengen. Zo leer je van dit wonder weer een prachtige kant van onze Heer kennen. Dit wonder laat zien hoe God onze gaven gebruikt. Onze Heer maakt door dit wonder zichzelf ook meer bekend. Bovendien wijst het richting voor de verspreiding van Zijn goede nieuws. Daar denken we met elkaar over na:

DIA 7 | OVERZICHTSDIA

#1. Meer gaven

#2. Meer bekendheid

#3. Meer goed nieuws

Even tussen door een stukje verwondering over hoe aandachtig Johannes het wonder heeft beschreven. Het is jammer dat je bij je gewone Bijbellezen zoveel over het hoofd ziet. De Bijbelschrijvers hebben hun boeken echt met zorg geschreven. Ook in dit gedeelte viel het me op. Het gaat over 5 broden en 2 vissen. En Johannes gebruikt 5 keer het woord ‘brood’ en 2 keer het woord ‘vis’ in zijn vertelling. Zo’n mooi detail waaruit de aandacht van de schrijver spreekt.

Het onderstreept dit wonder. Jezus gebruikt de gaven die Hem worden gegeven.

DIA 8 #1

#1. Meer gaven

Vijf broden en twee vissen. Het wonder wordt in alle evangeliën verteld, met kleine verschillen. Johannes vertelt erbij dat het om gerstebroden gaat. De vis was waarschijnlijk gedroogd of gezouten. Het was eten van de gewone man uit die tijd. Niks bijzonders.

DIA 9 | ZWART

Niks bijzonders. Misschien denk je ook weleens zo over je eigen gaven en talenten. ‘Wat kan of doe ik nu voor bijzonders? Waar ben ik nu echt goed in? Waar blink ik in uit?’ Het zijn vragen die je jezelf kunt stellen in je werk, maar ook in je privéleven: wat voeg ik toe aan de groepen waar ik onderdeel van uitmaak?

DIA 10

Het zijn ook toepasselijke vragen voor het gemeenteleven. Verkapt hoor ik ze weleens gesteld worden: ‘Is het wel genoeg?’ en ook: ‘Is het wel goed genoeg.’ Beide vragen die ons best wel aangaan, denk ik. Want we streven een hoge standaard na. We stellen hoge eisen en proberen ook goed werk af te leveren. Niet alleen binnen de gemeente, maar ook daarbuiten. Het zijn relevante vragen, zeker ook in een periode waarin we verschillende vacatures te vervullen hebben – ambtelijk, maar ook gemeente-breed. Dan kan het best wel eens door je hoofd gaan: ‘Is er wel genoeg inzet, zijn er wel genoeg mensen om al het werk te doen?’ Maar ook: ‘Zijn er wel genoeg middelen? Is het werk dat er wordt gedaan wel goed genoeg?’

DIA 11 | #1

Deze wonderlijke vermenigvuldiging daagt je dan uit om je vertrouwen in Jezus Christus te stellen: ‘Het gaat niet om de hoeveelheid, om de grootte van de gemeente. Het gaat erom dat we wat we hebben bij Jezus brengen!’ Hij maakt dat het genoeg is! Hij maakt dat Zijn doel ermee bereikt wordt. Dat geldt voor ons als gemeente, maar ook voor u en jou! Het gaat er niet om hoeveel gaven en talenten je hebt. Het gaat erom wat je ermee doet! Ben je bereid je tijd, je talenten en gaven in te zetten voor Gods gemeente, voor Gods koninkrijk?

Want onze Here Jezus maakt meer van wat wij brengen. Daarin zie je iets van hoe zijn genade werkt. En Jezus maakt zichzelf zo meer bekend.

DIA 12 | #2

#2. Meer bekendheid

Misschien ken je die uitspraak – een soort raadseltje: wat is het enige dat meer wordt als je het deelt? (…) Liefde. Nu gaat dat raadseltje wat mank, want ook Gods genade werkt zo. Het blijkt uit wat Jezus hier doet. Door zijn zegen over brood en vis kunnen er hier 5, 10, misschien zelfs 20.000 mensen van eten.

DIA 13 | ZWART

Het roept toch ook wel vragen op. ‘Als Jezus hier met zo weinig zoveel mensen te eten geeft, waarom bestaat er dan nu nog honger?!’ Het is omdat Jezus hier laat zien hoe het in Gods nieuwe wereld zal zijn. Dan is er voor iedereen genoeg. Dat laat Jezus hier zien. Zo maakt Jezus zichzelf bekend als profeet en koning.

DIA 14

Waarschijnlijk sprak Jezus een bekend joods dankgebed uit over het brood en de vis. Ook dit ademt de alledaagsheid van deze wonderlijke maaltijd. Het was voor de aanwezigen een bekend gebed, waarschijnlijk het volgende: 

“Geprezen bent u, HEER onze God, 

Koning der wereld, 

die brood uit de aarde laat voortkomen.” 

Maar de hele groep mensen kan er onbeperkt van eten. Er blijven twaalf manden over. In die twaalf manden zit een rijke boodschap – goed nieuws! Daar kom ik zo op terug.

DIA 15

Jezus maakt zichzelf bekend als profeet en koning door brood en vis uit te delen. Het uitdelen van brood was een koninklijk gebaar. Als nieuwe leider gratis brood uitdelen laat zien: ‘Ik kan jullie allemaal genoeg voedsel geven.’ Het is dus helemaal niet vreemd dat de mensen in Jezus een koning zien.

DIA 16

Jezus maakt zich hier ook bekend als profeet. Dat zie je hier in twee dingen. Allereerst in de broodvermenigvuldiging zelf. In het OT, bij de profeet Elisa, vind je ook een broodwonder. Iemand brengt daar 20 broden naar Elisa en 100 andere profeten. Elisa zegt dan namens de HEER:

DIA 17

Ze zullen ervan eten en nog overhouden ook. 

2 Koningen 4,43

De mensen kennen dat verhaal en verbinden dit broodwonder direct daaraan. Zo zien ze in dat Jezus méér is dan de profeet Elisa.

Jezus laat hier ook zien dat Hij meer is dan Mozes. Dat zie je bijvoorbeeld in hoe Johannes dit wonder beschrijft:

DIA 18

Jezus ging de berg op, en ging daar met zijn leerlingen zitten. Het was kort voor het Joodse pesachfeest. 

Johannes 6,3-4

Vlak hiervoor beschrijft Johannes hoe Jezus het over zichzelf als méér dan Mozes heeft neergezet: Mozes heeft immers over Jezus geschreven, zo zegt Jezus (Jh. 5,46). Direct daarna schrijft Johannes – in parallel met Mozes – hoe Jezus de berg op gaat. Dat is geen toeval. Dat is Johannes die de lezer voorsorteert om Jezus als méér dan Mozes te zien.

DIA 19 | #2

Zo maakt Jezus zichzelf meer bekend. Hij is de hemel op aarde: God met ons. Meer dan Mozes, meer dan Elisa. De ware profeet en de beloofde koning! Mozes gaf de mensen brood uit de hemel, Elisa voedde 100 profeten met 20 broden. Maar Jezus voedt met 5 broden en 2 vissen 10 tot 20.000 mensen uit zijn eigen handen. Er blijft zelfs nog over: 12 manden vol! Dat is nog meer goed nieuws dan alleen het eten voor de mensen.

DIA 20 | #3

#3. Meer goed nieuws

Het brood betekent in dit wonder Gods goede nieuws, Gods genade voor de wereld. Verderop in dit hoofdstuk blijkt dat: Jezus is Zelf het brood dat leven geeft (Jh.6,48)! Het is dus heel betekenisvol dat, wanneer deze mensen genoeg hebben gegeten, er nog 12 manden overblijven.

DIA 21 | 12

12. Bij zulke getallen denken wij al snel aan het betreffende model van de iPhone. Dat is onze wereld. Bij 12 dacht een Israëliet waarschijnlijk direct aan de 12 stammen van Israël. Dat was hun wereld. Het is het getal van het volmaakte aantal: 12, het complete volk. Nadat hier Israël heeft gegeten, blijven er nog 12 manden vol over. Waarschijnlijk waren het een soort flexibele korven. Mensen namen destijds vaak zo’n korf mee op reis. 12 manden met Gods genade, voor de rest van Gods kinderen. Want Jezus maakte al duidelijk, en Johannes heeft er aandacht voor (Jh. 10,16; 11,52b): ‘Jezus komt voor de redding van de hele wereld.’ Zo verwezenlijkt Jezus de rol die Israël had moeten hebben: Gods licht voor alle volken (Jes. 49,6).

DIA 22 | ZWART

De vraag is dus hoe je reageert op Jezus als de ware Koning en de ware Profeet. De menigte wil Jezus dwingen mee te gaan om hem tot koning uit te roepen. Ze willen Hem vastgrijpen, voor zichzelf. Het lijkt alsof ze Jezus voor hun eigen karretje willen spannen. Een valkuil die voor elke gelovige bestaat. Dat je gebed ten diepste is: ‘Heer, doe alstublieft wat ik wil, op de manier die ik vraag.’ Maar het gelovige gebed bidt: ‘Heer, leer me willen wat U wil en doet!’

Hoe reageer je op Jezus als de ware profeet en beloofde koning? Probeer je Hem vast te grijpen, voor jezelf te claimen? Of draag je het overgebleven brood, zoals de leerlingen. 12 manden, voor elke leerling één. Overblijfsel van de rijke genade van God, nadat je zelf verzadigd bent.

Dus hoe reageer je op Jezus als ware Koning en profeet? Botgezegd als een levensverzekering: ‘Fijn, redding voor mezelf. Geen zorgen meer om de dood.’ Of pak je de mand met genadebrood aan, om het door te geven?

DIA 23 | TITELDIA

Schiet je dan tekort? Geen zorgen, want je mag het ook weer bij onze Here Jezus brengen. Vraag hem je inzet, je gaven en talenten te zegenen. Vraag Hem door Zijn Geest het meer te maken. Want zo werkt Gods liefde en genade.

Het wordt meer als je het deelt.

AMEN